Hayagriva (boeddhisme)

Hayagriva ('Met de nek van een paard', Tamdrin, Bato Kannon, Matamrudra) is in het boeddhisme het angstaanjagende aspect van bodhisattva Avalokiteshvara en de toornige poortwachter van de westelijke hemel. Hij is uit het hindoeïsme overgenomen.

In het Tibetaanse boeddhisme is Hayagriva een soort wraakgod en leider van de angstaanjagende drag-shed (acht verschrikkelijken), goden vergelijkbaar met dharmapala's (beschermers van de dharma, de leer) en hemelse koningen (bewakers van de vier windstreken, beschermers van de boeddhistische wet, dharma en assistenten van Avalokiteshvara). De hemelse koningen worden meestal afgebeeld in wapenrusting en met helmen of kronen op hun hoofd.

In de hindoemythologie is Hayagriva een daitya (nazaat van Diti en Kasyapa) en asura (demon), die de vier veda's van heilige kennis stal toen deze uit Brahma's mond vielen. Vishnu versloeg Hayagriva en haalde de boeken terug in zijn avatar (verschijning) als Matsya (vis).